Freitag

Freitag là một nhãn hiệu túi xách (hoặc các sản phẩm phục vụ cho việc đựng như là ví, cặp ...) của Thuỵ Sĩ. Nét đặc sắc của Freitag nằm ở chỗ nguyên liệu chính để sản xuất được lấy từ vật liệu làm tấm bạt phủ cho những chiếc xe tải cỡ lớn, hàng ngày như con thoi mang hàng hoá đến khắp mọi nơi trên thế giới.

Hai anh em Daniel và Markus Freitag

Lần đầu tiên mình biết đến Freitag là lúc còn đi học ở Đức. Một bạn hẹn hò với mình đeo chiếc messenger của Freitag có nhiều nếp gãy. Mình không chú ý nhiều, do lúc đó mình chỉ thích mỗi đồ làm bằng da thật. Hai điểm khiến mình vẫn nhớ đến chiếc túi đó là cái tên - Freitag nghĩa là thứ Sáu trong tiếng Đức - và cái túi có một hoạ tiết lạ lùng, không theo một trật tự nào cả. Những năm đầu 2000, hơn trăm Euro cho một chiếc cặp sinh viên không phải là một khoản tiền nhỏ. Với số tiền như vậy, người ta có thể mua một chiếc cặp da mới của Fossil, hoặc Hugo Boss (nếu thích tên tuổi), còn không thì biết bao thương hiệu thanh niên khác rất đa dạng về phong cách và chất liệu. Lúc đó mình toàn dùng túi của H&M hoặc cùng lắm là Zara giảm giá chỉ còn dưới 30E là cùng.

Những tấm bạt xe mang trên mình hàng vạn dặm đường

Freitag có cái triết lý sản xuất của nhà giàu, cứ nhìn giá thành thì biết. Tuy sử dụng vật liệu tái chế, nhưng quá trình biến những tấm bạt thùng xe xuyên quốc gia lấm bẩn trở thành những sản phẩm thậm chí được săn lùng như hôm nay không phải là một hành trình đơn giản và không tốn kém. Mình vẫn luôn nghĩ rằng để sống được tối giản và thân thiện với môi trường một cách thực sự, con người ta không chỉ tăng dùng túi giấy, tắt bớt bóng đèn và đi xe đạp mà được. Để giảm thiểu mà không phải nhượng bộ cho tiện nghi, kéo dài vòng đời của đồ tiêu dùng hoặc chỉ sử dụng những sản phẩm "bền vững" ... đòi hỏi một trình độ văn hoá và nhận thức nhất định, sự đồng bộ trong sản xuất - trồng trọt - chăn nuôi và cuối cùng, cao hơn hẳn, là chính sách của một quốc gia. Quay trở lại Freitag, mình nghĩ người mua những sản phẩm này trước hết trân trọng tính độc đáo của từng chiếc túi, sau rồi đến ý thức môi trường, cuối cùng mới là mối quan tâm về giá.

Chiếc túi đầu tiên của Freitag mình có là một chiếc tote - dĩ nhiên rồi, mình là người thích tote, mình có phải đến cả trăm chiếc đủ mọi chất liệu - có tên là Degaldo mua các đây 7 năm. Lúc đó nó là chiếc tote nhỏ nhất, và rẻ nhất của thương hiệu này, giờ dòng túi này đã ngừng sản xuất. Thay cho Delgado giờ là chiếc Julien, về cơ bản giống với tiền bối về mặt kích thước cũng như tỉ lệ nhưng có thêm một chiếc quai đơn có móc, để nếu bạn là một người đi xe đạp - bạn hoàn toàn có thể cố định nó ra sau lưng trong lúc đạp xe và không gặp bất cứ sự bất tiện nào.

 

Freitag hay gắn với chiếc xe đạp, hoặc người đi xe đạp

Chiếc quai đơn có móc này dẫn tới một điểm khác mà mình đặc biệt yêu thích ở Freitag, đó là tính tiện dụng đến từ sự thông minh, thấu đáo trong thiết kế. Túi messenger của Freitag có chỗ để móc chiếc khoá xe đạp vào. Chi tiết này những ai từng đi xe đạp hồi sinh viên, đặc biệt ở những nước mà xe đạp rất phổ biến như Đức, Hà Lan ... chắc hẳn sẽ thấy tâm đắc. Hoặc cách mà Freitag giấu chiếc khoá kéo một cách tinh tế ở chiếc ba lô có tên là Woof, vừa kín đáo lại tăng độ an toàn khi đi du lịch. Hoặc cách Freitag tăng tính cơ động ở chiếc ba lô Fury khi cho họ cho người dùng có thể tăng thể tích tuỳ thích. Mỗi chiếc túi Freitag vì thế, hơn cả một món đồ dùng để chứa đựng, nó phản ánh tư duy đa dụng, linh hoạt, bền vững đặc trưng phương châu Âu.

 

Chiếc ba lô Woof với đầu khoá kéo giấu một cách kín đáo bên trong phần đai nhỏ

Quay trở lại đặc điểm đầu tiên mà theo mình, khiến túi Freitag trở nên được các bạn trẻ ưa chuộng, đó là tính độc đáo không bao giờ lặp lại. Để hiểu điểm này, hãy quay lại từ nguồn nguyên liệu ban đầu: bạt thùng xe tải. Đây trước hết là thứ vật liệu rất bền để chịu được áp lực của môi trường nắng mưa bão tuyết. Tiếp theo, chính những vết sẹo thời gian này khiến cho dù là đơn sắc hay có hoạ tiết, cũng gần như không-bao-giờ có 2 mảnh nguyên liệu giống nhau tuyệt đối, nên có thể không ngoa mà nói rằng mỗi chiếc Freitag có một câu chuyện riêng để kể. Cuối cùng, do là thùng xe của các hãng vận tải, các nhà sản xuất ... khác nhau trên toàn thế giới nên những hoạ tiết, logo, hình ảnh bên trên cũng khác nhau, dẫn đến tuỳ vào nhát kéo của người công nhân gia công, chiếc túi của bạn có thể có một thông điệp hoặc hoạ tiết vô cùng đặc sắc.

Mỗi chiếc túi Freitag đều có hoạ tiết ngẫu nhiên - không trùng lặp được cắt thủ công

Trên một tấm bạt xe vài chục m2, phần diện tích có hoạ tiết, chữ, biểu tượng ... chỉ chiếm phần nhỏ, còn lại đa số là bạt đơn sắc ... nên có thể nói những chiếc túi có chữ luôn là đối tượng được săn lùng. Từ Freitag mà ra thì giá thành của chiếc túi đơn sắc hay có ký tự cũng như nhau, nhưng chính vì tính hiếm hoi độc bản mà những chiếc có hoạ tiết độc đáo được săn đuổi nhiều hơn hẳn, và có giá chợ đen có thể cao hơn giá chính hãng nhiều lần. Đặc điểm này lại dẫn tới một hệ luỵ trong việc mua bán Freitag ở thị trường chợ đen: ôm hàng độc để nâng giá.

 

Túi Freitag Cake trong một ngày F-day ở Thái

Như đã kể, chiếc Freitag đầu tiên mình mua là khi đã không còn ở Đức, nên nói thật mình cũng khá ngạc nhiên là ở ngoài-châu-Âu mà người ta lại trân trọng những giá trị kiểu bền vững như Freitag. Châu Á, hoặc cụ thể hơn là Thái Lan, đã phần có giá gia công rẻ, nguyên liệu bản địa đa dạng ... khiến mình đinh ninh "Freitag đắt thế bán cho ma à!!!". Mà không ngờ thị trường Freitag ở Thái phải thuộc hàng năng động nhất thế giới. Ở đất nước này, người ta mua đi bán lại, trao đổi, đấu giá ... đồ Freitag vô cùng tấp nập. Có nhiều bạn như Chicken Bangkok có bộ sưu tập Freitag mình nghĩ phải vài trăm sản phẩm, mà lại là những chiếc vô cùng hiếm quý như là chữ đẹp, thông điệp hay, tình trạng mới, màu sắc độc đáo (đen tuyền ...). Chiếc Cake (phiên bản túi giới hạn chỉ có khoảng 2000 chiếc được đánh số trên toàn thế giới) hiếm như vậy, tìm trên Ebay của Đức chỉ có 1 chiếc duy nhất màu vàng, mà nếu tìm trên Instagram thì có nhiều bạn người Thái nắm trong tay hàng chục chiếc!!! Và giá có thể lên tới 20k Bath, tức là tầm 15tr cho 1 cái tote kích thước 30x30 cm!!!

Đến giờ mình có tổng cộng 9 món đồ của Freitag. Có món dùng nhiều, có món dùng ít, nhưng mỗi lúc nhìn thấy logo có chữ Freitag mình lại thấy háo hức, không thể chờ được để mua món đồ tiếp theo.

Hai chiếc Woof của bọn mình

Hình ảnh trong bài được lấy từ đây, đây và đây